του Γιώργου Πολυχρονάκη
Τον τελευταίο καιρό έχουν αρχίσει συζητήσεις για την σύσταση Διεπαγγελματικών Οργανώσεων σε επί μέρους ομάδες προϊόντων νωπών φρούτων και λαχανικών στα πλαίσια της ΚΟΑ.
Τον τελευταίο καιρό έχουν αρχίσει συζητήσεις για την σύσταση Διεπαγγελματικών Οργανώσεων σε επί μέρους ομάδες προϊόντων νωπών φρούτων και λαχανικών στα πλαίσια της ΚΟΑ.
Η επικρατούσα κατάσταση στην δομή της εφοδιαστικής αλυσίδας των τροφίμων και ειδικότερα των οπωροκηπευτικών προϊόντων, νωπών και μεταποιημένων, σε όλα τα στάδια διακίνησής τους δημιουργεί τις συνθήκες για ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, διαμορφώνοντας το κύριο υπόβαθρο για διεπαγγελματικές σχέσεις στο εμπόριο των προϊόντων αυτών.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο πολλοί φορείς της παραγωγής και του εμπορίου στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση τις υφιστάμενες στην πλειονότητά τους διεπαγγελματικές οργανώσεις για δύο βασικούς παράγοντες, όπως είναι:
- η έλλειψη αποτελεσματικότητας τους και
- η απουσία μιας πραγματικής στήριξης της προσφοράς.
Και οι δύο παράγοντες είναι απαραίτητοι σε αυτό το είδος της συνεργασίας. Δυστυχώς, πολύ λίγες Διεπαγγελματικές εκτελούν τον ιδρυτικό τους σκοπό, γεγονός που δημιουργεί σοβαρές αμφιβολίες για την πραγματική αποτελεσματικότητα τους.
Σαφώς τα σχήματα αυτά είναι απαραίτητα για τους διάφορους επιμέρους αγροδιατροφικούς τομείς ώστε να μπορούν να λειτουργούν και να είναι ανταγωνιστικοί, αλλά στην πράξη σε πολλές περιπτώσεις έχουν επισημανθεί φαινόμενα μετατροπής τους σε "κλειστά ιδιωτικά clubs" για εξυπηρέτηση, σαν αυτοσκοπό, συγκεκριμένων συμφερόντων όπως π.χ η ανάληψη και διαχείριση κοινοτικών προγραμμάτων. Αυτό δεν είναι αποδεκτό και έχει ως αποτέλεσμα, την δημιουργία δυσπιστίας και ανασφάλειας σε διαφόρους τομείς της διατροφικής αλυσίδας.
Η προσφορά είναι ύψιστη προτεραιότητα γι’ αυτού του είδους τις δομές, και ως εκ τούτου οι Διεπαγγελματικές Οργανώσεις θα πρέπει να αναπτύξουν εντατικές εκστρατείες προώθησης με κάθε τρόπο, για τον κλάδο τους ,στοχεύοντας στη διαμόρφωση και επιτυγχάνοντας μια συνολική θετική απόδοση στον τομέα αυτό. Η Κοινοτική και Εθνική Νομοθεσία είναι επαρκή εργαλεία για την επιτυχή λειτουργία τους.
Όμως οι διεπαγγελματικές σχέσεις και συνεργασίες, είναι σχέσεις που διαμορφώνονται εθελοντικά, μεταξύ των διαφόρων επαγγελματικών κατηγοριών, που έχουν σχέση με την παραγωγή, την εμπορία ή την μεταποίηση ενός προϊόντος ή μιας ομάδας προϊόντων.
Οι διεπαγγελματικές οργανώσεις καλύπτουν μέρος ή το σύνολο της αλυσίδας εφοδιασμού, δηλαδή:
- Γεωργούς
- Εμπόρους
- Εξαγωγείς
- Μεταποιητές
- Διανομείς και
- Λιανοπωλητές
και μπορούν δυνητικά να διαδραματίσουν χρήσιμους ρόλους όσον αφορά την έρευνα, τη βελτίωση της ποιότητας, την προώθηση, την προβολή και τη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τις μεθόδους παραγωγής, τυποποίησης, συσκευασίας ή και μεταποίησης.
Υπάρχουν ήδη σήμερα σε ορισμένα κράτη μέλη εκτελώντας αυτούς τους ρόλους, τηρώντας παράλληλα τη νομοθεσία της ΕΕ. Ειδικοί Κανόνες προβλέπουν τέτοιες δράσεις, με την επιφύλαξη περιορισμών και, συχνά, υπό τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όσον αφορά τους στόχους των διεπαγγελματικών οργανώσεων στον τομέα των οπωροκηπευτικών υφίστανται ιδιαίτερης σοβαρότητας περιορισμοί του ανταγωνισμού (μεταξύ των οποίων ο καθορισμός των τιμών και ο καταμερισμός της αγοράς).
Ορισμένοι πιστεύουν ότι οι οργανώσεις αυτές αποτελούν « καταφύγια» σε "διαχειριστές" που κερδίζουν καλούς μισθούς και εργάζονται λίγο, αλλά ο υπογράφων συντάκτης πιστεύει ότι είναι απαραίτητα εργαλεία για να διαθέτουν μεγαλύτερες δυνάμεις σε έναν τομέα όπως η γεωργία και τα τρόφιμα, ειδικότερα δε τα νωπά οπωροκηπευτικά που πρέπει να είναι τομέας όσο το δυνατόν πιο ενωμένος και λιγότερο διεσπαρμένος και μάλιστα πολύ περισσότερο στην χώρα μας με την μηδενική σχετική οργάνωση .
Πιστεύω ότι σε πρώτη φάση θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να συναντηθούν, συνεργασθούν και λειτουργήσουν ατύπως ως Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση με σκοπό να συμβάλλουν στη δημιουργία ενός Εθνικού Brand, για μια τουλάχιστο εμπορική περίοδο προκειμένου να επισημανθούν τόσο οι παθογένειες της μεταξύ των συμμετεχόντων φορέων αλλά όσο και η αποτελεσματικότητα ως προς την επίτευξη των στόχων και μετά να προχωρήσουν σε τυπική συγκρότησή της για όλα τα προϊόντα ή για επί μέρους ενότητες χωρίς να αφήνονται περιθώρια εικασιών ότι οι Διεπαγγελματικές είναι ιδιωτική υπόθεση λίγων, γιατί μέσα τους πρέπει να βασιλεύει η δημοκρατία και όχι αυταρχικές πρακτικές.
Ήρθε η ώρα για τον τομέα για να εργαστούν όλοι σε μια ενωμένη και συνεκτική, διεπαγγελματική οργάνωση για ολόκληρη την Ελλάδα, της οποίας στόχος θα πρέπει να είναι η αναβάθμιση του πρωτογενούς ελληνικού τομέα των οπωροκηπευτικών.
*απόσπασμα από τον κανονισμό 1308/2013 – σκοποί διεπαγγελματικών οργανώσεων
(1) γ) επιδιώκουν, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα των μελών τους και των καταναλωτών, συγκεκριμένο σκοπό, ο οποίος μπορεί να περιλαμβάνει, ειδικότερα, έναν από τους ακόλουθους στόχους:
i) βελτίωση των γνώσεων και της διαφάνειας όσον αφορά την παραγωγή και την αγορά, μεταξύ άλλων με τη δημοσίευση συγκεντρωτικών στατιστικών στοιχείων για το κόστος παραγωγής, τις τιμές, περιλαμβανομένων όπου απαιτείται, των δεικτών τιμών, τις ποσότητες και τη διάρκεια των συμβάσεων που έχουν συναφθεί προηγουμένως και με την παροχή αναλύσεων για δυνητικές μελλοντικές εξελίξεις της αγοράς σε περιφερειακό, εθνικό ή διεθνές επίπεδο·
ii) πρόβλεψη του δυναμικού παραγωγής και καταγραφή των τιμών της αγοράς
iii) συμβολή στον καλύτερο συντονισμό του τρόπου διάθεσης των προϊόντων στην αγορά, ιδίως με έρευνες και μελέτες αγοράς·
iv) διερεύνηση δυνητικών αγορών εξαγωγών·
…………………………………..
viii) αναζήτηση τρόπων για περιορισμό της χρήσης φυτοπροστατευτικών ή κτηνιατρικών προϊόντων, καλύτερη διαχείριση άλλων εισροών, διασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων καθώς και της προστασίας του εδάφους και των υδάτων, ενίσχυση της υγειονομικής ασφάλειας των τροφίμων, ειδικότερα μέσω της ιχνηλασιμότητας των προϊόντων, και βελτίωση της υγείας και των συνθηκών διαβίωσης των ζώων·
ix) ανάπτυξη μεθόδων και μέσων για τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων σε όλα τα στάδια παραγωγής και εμπορίας και, κατά περίπτωση, μεταποίησης και εμπορίας·
x) ανάληψη κάθε δυνατής δράσης για την διατήρηση, προάσπιση και προστασία της βιολογικής γεωργίας καθώς και των ονομασιών προέλευσης, των σημάτων ποιότητας και των γεωγραφικών ενδείξεων·
xi) προώθηση και διενέργεια ερευνών για ολοκληρωμένη και βιώσιμη παραγωγή ή άλλες μεθόδους παραγωγής φιλικές προς το περιβάλλον·
xii) ενθάρρυνση της υγιεινής και υπεύθυνης κατανάλωσης των προϊόντων που διατίθενται στην εσωτερική αγορά και/ή ενημέρωση σχετικά με τις βλάβες που συνδέονται με επικίνδυνες συνήθειες κατανάλωσης·
……………………………
xiv) συμβολή στη διαχείριση των υποπροϊόντων και στη μείωση της παραγωγής αποβλήτων και στη διαχείριση αυτών·
About Author: Γιώργος Πολυχρονάκης
| |
 |
Ο Γιώργος Πολυχρονάκης είναι Σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT-HELLAS. Είναι Συνεργάτης της Tropos Branding Co για τα θέματα εξαγωγών των ελληνικών τροφίμων.
|
